[🎬Review] THIÊN NGA ĐEN - CÁI GIÁ CỦA SỰ HOÀN HẢO

Đích đến thật sự của sự Hoàn hảo là gì?

Black Swan (Thiên Nga đen - 2010) là 1 bộ phim tâm lý kinh dị của điện ảnh Mỹ về bộ môn nghệ thuật ballet. Phim từng được đề cử Oscar phim xuất sắc nhất và giúp Natalie Portman đoạt giải Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất.

Gần đây mình mới xem và thật không ngờ 1 bộ phim về ballet lại dạy cho mình những bài học sâu sắc về định nghĩa hoàn hảo, đồng thời tiết lộ những mảng sáng và tối (Shadow) bên trong mỗi người

🍀 CUỘC TRANH ĐẤU GIỮA PERSONA VÀ SHADOW

Bộ phim kể về Nina, một vũ công xuất sắc đang trên đà phát triển sự nghiệp. Cô được biết đến là người trong sáng, nghiêm túc, chăm chỉ. Nina luôn phấn đấu hết mình để hướng tới ước mơ cao nhất của mọi nữ vũ công ballet: vai nữ hoàng Thiên nga (Swan Queen) trong vở “Hồ Thiên Nga”.

Cơ hội cũng như thách thức xuất hiện khi yêu cầu cho vai Swan Queen lại là người phải đóng được cùng lúc cả 2 vai: Thiên nga trắng lương thiện, trong sáng và Thiên nga đen tăm tối, sa ngã.
Nina dường như là hiện thân của một “thiên nga trắng” hoàn hảo, không thể bàn cãi. Nhưng đứng trước những khía cạnh trái ngược của thiên nga đen, cô lại hoàn toàn bất lực. Thực tế khiến Nina dần nhận ra rằng chỉ cố gắng thôi là chưa đủ.

Khi một nữ vũ công khác là Lily - một bản sao của Thiên nga đen hoàn hảo - gia nhập đoàn và đe dọa vị trí của Nina, đây cũng là lúc Nina nhận thấy những “mặt tối” của chính mình dần xuất hiện. Sự ghen tị, đố kỵ, thù hằn, lo sợ người khác hơn mình, sợ bị cướp mất vai diễn... đã dẫn cô đến việc sẵn sàng làm mọi cách để giành được lợi ích. Khi những mặt tối này xuất hiện ngày càng rõ nét và mạnh mẽ, Nina càng dằn vặt bản thân và tìm cách chạy trốn khỏi nó.

Theo nhà tâm lý học Carl Jung thì tính cách con người được cấu bởi những phần khác nhau. Trong đó nổi bật nhất là “Persona” - mẫu hình ta muốn thể hiện với thế giới - và ngược lại là “Shadow” -
là những phần mà ta cho là xấu xa, đáng xấu hổ, thậm chí là căm ghét, muốn chối bỏ, lãng quên. Shadow thể hiện rõ nét nhất trong những tình huống xung đột căng thẳng, khi ta gây ra tổn thương cho chính mình và người khác.

Nina trong phim cũng trải qua sự mâu thuẫn dữ dội giữa khía cạnh Trắng và Đen bên trong mình. Phần nào cũng muốn loại trừ phía còn lại, vậy bên nào sẽ thắng đây?

🍀 ĐỊNH NGHĨA VỀ SỰ HOÀN HẢO

Nina luôn tìm kiếm sự hoàn hảo và cho rằng đó là phải trở thành vũ công xuất chúng. Nhưng thật ra chìa khóa của vấn đề lại ở việc sống đúng với chính mình, chấp nhận các phần mâu thuẫn ở trong mình và học được cách dung hòa chúng.
Nếu ta để ý sẽ thấy, Swan Queen chính là sự kết hợp giữa Thiên nga Trắng và Thiên nga Đen, mặt khác cũng chính là Âm và Dương, Thiện và Ác, Tốt và Xấu, Trật tự và Hỗn loạn. Những khía cạnh này tuy đối lập nhưng đều là hai mặt không thể tách rời trong mỗi sự vật, sự việc. Bạn không thể chỉ sống với những mặt tích cực nhất, đẹp nhất, tốt nhất mà không có sự tồn tại của mặt còn lại.

Có câu nói rằng: “Sự chuyển hóa thật sự không phải là trở thành một phiên bản tốt nhất mà ta có thể, hay những hình ảnh hào nhoáng mà ta xây dựng, mà là chấp nhận hoàn toàn bản thân mình.” Nó bao gồm việc chấp nhận TẤT CẢ mọi mặt của bản thân, kể cả những phần mà ta không thích để bình thản nói rằng: "Phải, đây cũng chính là tôi. Tất cả đều là tôi". Chỉ khi thực hiện cái được gọi là Shadow work này, ta mới trở thành 1 thể hoàn chỉnh và có tiền đề để sống một cuộc sống trọn vẹn.

"Shadow thuộc về sự trọn vẹn của nhân cách, người mạnh mẽ phải có phần nào đó bên trong là yếu đuối, đâu đó trong con người thông minh phải là sự ngu ngốc, bằng không con người sẽ quá tốt đẹp để có thể là người thật, và rồi trở thành kẻ làm màu và lừa bịp" - Carl Jung.

Bộ phim còn là nỗi xót xa cho những người nghệ sĩ bị cạnh tranh và ám ảnh bởi sự hoàn hảo. Họ không tiếc hy sinh bản thân bằng cách rèn luyện điên cuồng, sống trong áp lực, so sánh, đẩy bản thân đến cực hạn...để đạt đến cảnh giới cao nhất của sự nghiệp và có được sự công nhận của người khác. Đến cuối cùng cái giá phải trả cho sự xuất chúng, đôi khi lại vô cùng đắt.
----------------
Nói chung mình thích phim này vì nó nhiều tầng lớp ý nghĩa. Sau tất cả, điều đọng lại nhất với mình là: "Only through imperfection can perfection truly be" - Chỉ qua sự bất toàn, ta mới có thể trở nên hoàn hảo.

#Blackswan #review #Howtobeperfect #Shadowwork